Τι Σημαίνει η «Επιστροφή» Επάνοδος του Ιράν στον Παγκόσμιο Ενεργειακό Χάρτη

Δεν είναι εύκολο ακόμη να προβλεφθεί η επίδραση που θα έχει στις διεθνείς αγορές ενέργειας η «επάνοδος» του Ιράν στον παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη μετά την άρση των κυρώσεων.
Ωστόσο, θεωρείται αναμφισβήτητο πως αυτή θα σημάνει μεγάλες αλλαγές στον τομέα της προσφοράς, καθώς το Ιράν υπερτερεί ακόμη και αυτής της Ρωσίας τόσο σε αποθέματα αργού όσο και φυσικού αερίου. Κρίσιμο, εξάλλου, είναι το πότε ακριβώς το Ιράν θα διοχετεύσει την παραγωγή του στην διεθνή αγορά, όπως τονίζει σε έκθεσή της η Πρεσβεία της Ελλάδος στο Μπακού.

Ειδικότερα, το Ιράν διαθέτει σε επιβεβαιωμένα αποθέματα πετρελαίου 157,8 δισεκ. βαρέλια, ενώ η Ρωσία 103,2 δισεκ. βαρέλια, σύμφωνα με την 64η Ετήσια Έκθεση της ΒΡ. Όσον αφορά τα επιβεβαιωμένα αποθέματα φυσικού αερίου, το Ιράν 34 bcm (1ο παγκοσμίως), ενώ η Ρωσία 32,6 bcm (2η παγκοσμίως). Με βάση τον υφιστάμενο ρυθμό άντλησης και εφόσον, βεβαίως, δεν ανακαλυφθούν νέα κοιτάσματα, υπολογίζεται ότι τα αποθέματα πετρελαίου του Ιράν θα εξαντληθούν σε περισσότερα από 100 έτη, ενώ της Ρωσίας σε 26,1 έτη. Στον τομέα του φυσικού αερίου, το Ιράν έχει περιθώριο εκμετάλλευσης για περισσότερα από 100 έτη και η Ρωσία για 56,4 έτη.

Παράλληλα, εκτιμάται ότι αυτή τη στιγμή το Ιράν διαθέτει 70.000.000 βαρέλια αργού σε αποθήκευση -τόσο σε δεξαμενές όσο και σε πλοία- έτοιμα για άμεση διοχέτευση στην αγορά.

Ωστόσο, η επιστροφή στα προεπαναστατικά επίπεδα παραγωγής αργού (6.500.000 βαρέλια ημερησίως από τα μόλις 3.614.000 του 2014) θα πάρει πολλά χρόνια, καθώς προϋποθέτει γιγαντιαίες επενδύσεις στον κλάδο: το σύνολο των κεφαλαίων που πρέπει να επενδυθούν (σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο μαζί) εκτιμάται σε 185 δις δολ. εντός 15ετίας. Χωρίς επενδύσεις, η αναμενόμενη αύξηση των εξαγωγών δεν θα ξεπερνάει τις 700.000 βαρέλια, στο τέλος του 2016 ή τις αρχές του 2017.

Ας σημειωθεί, ωστόσο, ότι, ακόμη και χωρίς το Ιράν, η παγκόσμια προσφορά αργού υπερβαίνει, στα μέσα του 2015, την παγκόσμια ζήτηση κατά 1.500.000 έως 1.800.000 βαρέλια ημερησίως. Επομένως μια αύξηση των ιρανικών εξαγωγών έστω και κατά 700.000 βαρέλια αργού εντός των προσεχών 18 μηνών θα συμπιέσει ακόμη περισσότερο τις διεθνείς τιμές, πιθανότατα κάτω από τα 40 δολ. βαρέλι. Αναλυτές θεωρούν ότι στην τιμή αυτή η βιομηχανία πετρελαίου σχιστών (shale oil) της Βόρειας Αμερικής, που τα τελευταία έτη προκάλεσε αληθινή ενεργειακή επανάσταση, κινδυνεύει να πληγεί σοβαρά. Επίσης, ο κρατικός προϋπολογισμός πολλών χωρών-παραγωγών θα πρέπει να αναθεωρηθεί προς τα κάτω.

Ως προς τις δυνητικές εξαγωγές ιρανικού αερίου προς την Ευρώπη μέσω του υπό κατασκευή συστήματος αγωγών ΤΑΝΑΡ-ΤΑΡ, αυτές τοποθετούνται χρονικά από το 2023, οπότε και θα επεκταθεί ο αγωγός. Εξαγωγές με τη μορφή LNG πιθανόν να ξεκινήσουν το 2020, εφόσον ολοκληρωθούν ως τότε oι ημιτελείς σήμερα επίγειοι σταθμοί υγροποίησης. Η μοναδική οδός για εξαγωγές ιρανικού φυσικού αερίου πολύ πριν το 2020 είναι η συνεργασία με τη Shell, που διαθέτει το μοναδικό σήμερα πλοίο υγροποίησης στον κόσμο, το Prelude, το οποίο, μάλιστα, δεν είναι ακόμη επιχειρησιακό. Ας σημειωθεί ότι, στις αρχές Ιουλίου, ο κ. Alireza Kameli της ιρανικής κρατικής εταιρείας φυσικού αερίου, NIGC, ανέφερε ότι η χώρα προσανατολίζεται προς αυτή τη λύση, η οποία, ωστόσο, θεωρείται η πλέον ακριβή όλων. 
  energia.gr
 1/8/15