Οι Δυτικές Πετρελαιοβιομηχανίες Επιστρέφουν στην Αγορά του Ιράν

Εξω από την αίθουσα συνεδριάσεων των κεντρικών γραφείων της BP στην πλατεία Σεντ Τζέιμς του Λονδίνου κρέμεται ένα κάδρο με τα γεωλογικά στοιχεία του πρώτου κοιτάσματος που ανακαλύφθηκε στο Ιράν, του Μαστζίντ ι Σόλεϊμάν. Ετσι τέθηκαν τα θεμέλια για την πετρελαϊκή εταιρεία που αργότερα εξελίχθηκε στην British Petroleum, ανοίγοντας τον δρόμο στους ενεργειακούς κολοσσούς της Δύσης να αξιοποιήσουν ανεπανάληπτες ευκαιρίες στην ταραχώδη περιοχή της Μέσης Ανατολής.
Εκτοτε, η ιστορία της συγκεκριμένης βιομηχανίας του Ιράν είναι συνδεδεμένη με πραξικοπήματα που πραγματοποιήθηκαν με τη στήριξη των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών (CIA), την εκμετάλλευση των αποικιοκρατών και μιας αποστροφής για τη Δύση που πηγάζει με την Ιρανική Επανάσταση το 1979.
Σήμερα, με την Τεχεράνη και τη διεθνή κοινότητα να καταλήγουν σε συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν έπειτα από μαραθώνιες διαβουλεύσεις στη Λωζάννη, η χώρα αυτή της Μέσης Ανατολής επανέρχεται στο προσκήνιο ως ένα ενδεχόμενο «βραβείο» για τις δυτικές πετρελαϊκές εταιρείες όπως η BP, η Royal Dutch Shell, η Eniκαι η Total. Στην κούρσα αυτή αναμένεται να συμμετάσχουν, επίσης, οιΚινέζοι. Οι αμερικανικές εταιρείες, βεβαρημένες από τις κυρώσεις και το παρελθόν, θα ακολουθούν με απόσταση. «Εξετάζεις την εξέλιξη των πετρελαϊκών εταιρειών και την ιστορία του Ιράν» σχολιάζει ο Νάντερ Σουλτάν, σύμβουλος σε πετρελαϊκά θέματα που ήταν επικεφαλής στην κρατική πετρελαϊκή εταιρεία του Κουβέιτ, Kuwait Petroleum, από το 1993 μέχρι το 2004.
Είναι κατανοητή η θετική διάθεση των πετρελαϊκών να επιστρέψουν στην Περσία. Το Ιράν διαθέτει το 10% των παγκόσμιων αποθεμάτων πετρελαίου. Στην παγκόσμια κατάταξη βρίσκεται τέταρτο μετά τη Βενεζουέλα, τη Σαουδική Αραβία και τον Καναδά, ξεπερνώντας αρκετά το Ιράκ. Στην παγκόσμια λίστα με τις χώρες που κατέχουν τα μεγαλύτερα αποθέματα φυσικού αερίου, το Ιράν είναι δεύτερο μετά τη Ρωσία. «Το Ιράν είναι το μεγάλο βραβείο. Το μέγεθος των αποθεμάτων του είναι εξαιρετικά ελκυστικό», σχολιάζει ο Οζβαλτ Κλιντ, αναλυτής της Sanford C. Bernstein & Co.
Ωστόσο, το Ιράν θα πρέπει να προσφέρει καλύτερους όρους στα συμβόλαια με τις πετρελαϊκές εταιρείες από τις «συμφωνίες επαναγοράς» (buy-backs), με βάση τις οποίες οι αποδόσεις ήταν ανεπαρκείς σε ένα περιορισμένο χρονικό φάσμα από πενταετία σε επταετία.
Ο υπουργός Πετρελαίου στο Ιράν, Μπιτζάν Νάμνταρ Ζανγκανέχ έχει σχεδιάσει ένα νέο πρότυπο συμβολαίων με καλύτερους όρους, ανάλογο με τις συμφωνίες «ίσου καταμερισμού της παραγωγής» που έχουν υπογραφτεί στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και στο Ιρακινό Κουρδιστάν.
Αυτό, όμως, μπορεί να μην είναι αρκετό, δεδομένου του ανταγωνισμού που επεκτείνεται από το Μεξικό μέχρι το Ιράκ. Ο παγκόσμιος ενεργειακός χάρτης έχει «αλλάξει δραματικά» από την τελευταία φορά που το Ιράν διαπραγματεύθηκε με τις πετρελαϊκές εταιρείες της Ευρώπης στα τέλη της δεκαετίας του ’90. «Το Ιράν βρίσκεται σε πολύ πιο αδύναμη θέση σε σχέση με το παρελθόν» δηλώνει ο Χομαγιούν Φαλακσάχι, αναλυτής για τη Μέση Ανατολή στη Wood Mackenzie. Πάνω απ’ όλα, όμως, θα πρέπει να δημιουργηθεί εκ νέου ένα κλίμα εμπιστοσύνης μεταξύ των δυο πλευρών μετά απότις περιπέτειες και τις συγκρούσεις των τελευταίων ετών. (από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ")
  [energia.gr]
4/4/15
--