Τα ελληνικά ναυπηγεία έπεσαν... σε ξέρα

ΦΩΤΟ:ethnos.gr

--

Μπορεί η Ελλάδα να πρωταγωνιστεί στη ναυπήγηση εμπορικών πλοίων, ούσα η ισχυρότερη δύναμη στον παγκόσμιο ναυτιλιακό χάρτη με τον μεγαλύτερο στόλο στον κόσμο, την ίδια ώρα όμως ο ναυπηγοεπισκευαστικός τομέας με παράδοση αιώνων δεν μπορεί καν να επιβιώσει.

Πολλές χώρες πλην της Ελλάδας, ακόμη και η γείτονα Τουρκία, κερδίζουν σήμερα από το ελληνικό πρόγραμμα μαμούθ ναυπήγησης πλοίων για λογαριασμό ελληνικών ναυτιλιακών εταιρειών.

Με την αναζήτηση άλλωστε αναπτυξιακών κατευθύνσεων να αποτελεί μονόδρομο για την Ελλάδα, που θεωρείται μια κατεξοχήν ναυτική χώρα, η ενίσχυση του ναυπηγοεπισκευαστικού τομέα έχει συμπεριληφθεί πλέον στις προτεραιότητες της σημερινής κυβέρνησης. Μέσω της επιχειρούμενης ιδιωτικοποίησης του Πειραιά, η κυβέρνηση επιδιώκει να θέσει τις βάσεις για μια συμφωνία που θα επεκτείνει τις επενδύσεις των Κινέζων σε όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων στο μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας. Εξάλλου, η κινεζική Cosco είναι εκείνη που έχει επιδείξει ενδιαφέρον για την ανάπτυξη και της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης στον Πειραιά.
Αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία της έρευνας της XRTC, εταιρείας χρηματοοικονομικών συμβούλων, βάσει της οποίας στη λίστα με τις χώρες προέλευσης των ναυπηγείων που χτίζουν πλοία για λογαριασμό Ελλήνων εφοπλιστών προκύπτει ένα αρκούντως εντυπωσιακό στοιχείο: Παρά την οικονομική κρίση οι Ελληνες πλοιοκτήτες συνεχίζουν με έντονους ρυθμούς να επενδύουν στη ναυτιλία, ναυπηγώντας ανά τον κόσμο συνολικά 366 εμπορικά πλοία, αλλά μόνο ένα ναυπηγείται στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στο Πέραμα.
Την ίδια ώρα δηλαδή που τα ναυπηγεία του κόσμου κερδίζουν δισεκατομμύρια δολάρια από επενδύσεις Ελλήνων στις ναυπηγήσεις εκατοντάδων πλοίων χωρητικότητας δεκάδων εκατομμυρίων τόνων, η Ελλάδα «χτίζει» σήμερα σε κάποιο ναυπηγείο στο Πέραμα, ένα μικρό δεξαμενόπλοιο χωρητικότητας κάτω των 2.000 τόνων που προορίζεται για τροφοδοσία καυσίμων στα νησιά.
Σύμφωνα με την XRTC, πρώτη χώρα κατασκευής των ελληνικών πλοίων στη λίστα με το πρόγραμμα ναυπήγησης βρίσκεται η Ν. Κορέα με 163 εμπορικά πλοία χωρητικότητας 15,8 εκατ. τόνων και ακολουθούν από κοντά η Κίνα με 161 πλοία χωρητικότητας 15 εκατ. τόνων, η Ιαπωνία με 32 πλοία, χωρητικότητας 2,8 εκατ. τόνων, η Ρουμανία με 4 πλοία, οι Φιλιππίνες με 3 πλοία, η Ινδία με 2 πλοία και η Ελλάδα με 1 πλοίο μεταφοράς καυσίμων.

Θέσεις εργασίας
Η αναβίωση της ελληνικής ναυπηγικής βιομηχανίας θα έπρεπε να θεωρείται αυτονόητη εδώ και χρόνια και, όπως πολλοί έχουν παραδεχθεί, το παραγωγικό και αναπτυξιακό μοντέλο που αναζητά η κυβέρνηση θα μπορούσε να αναζητηθεί και στα ελληνικά ναυπηγεία. Κάτι τέτοιο μπορεί να δημιουργήσει δεκάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας και να φέρει πολύτιμο συνάλλαγμα στην εγχώρια οικονομία.
Η Ελλάδα, παρότι αναγνωρίζεται ως ναυτιλιακή υπερδύναμη σε ολόκληρο τον κόσμο, αδυνατεί να εκμεταλλευθεί τα πλεονεκτήματα της ελληνικής ναυπηγοεπισκευαστικής και ναυπηγικής βιομηχανίας, όπως η υψηλή τεχνογνωσία, την ίδια στιγμή που χώρες ακόμα και στα Βαλκάνια, όπως η Ρουμανία, με συντονισμένη πολιτική επενδύσεων και στρατηγικό επενδυτή τους Νοτιοκορεάτες, αποσπά ολοένα και μεγαλύτερα μερίδια στην αγορά.
Ακόμη και η Τουρκία που υπολείπεται σε παράδοση, εμπειρία και τεχνογνωσία έναντι της Ελλάδας, κατάφερε μέσα σε λίγα χρόνια να καταστεί υπολογίσιμη δύναμη στον παγκόσμιο χάρτη και να κερδίζει συμβόλαια ακόμη και Ελλήνων εφοπλιστών, επενδύοντας στον ναυπηγοεπισκευαστικό τομέα. Στα παράλιά της έχει κατασκευάσει την τελευταία δεκαετία περισσότερα από 100 ναυπηγεία που ειδικεύονται στις επισκευές πλοίων.

ΟΙ ΚΙΝΕΖΟΙ Παγκόσμια υπερδύναμη στη ναυπηγική βιομηχανία
Το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα χώρας που εκμεταλλεύθηκε στο έπακρον τις ευκαιρίες που παρουσιάστηκαν τα τελευταία χρόνια είναι η Κίνα, που παρά την παντελή έλλειψη τεχνογνωσίας κατάφερε μέσα σε μια εξαετία να καταστεί παγκόσμια υπερδύναμη στη ναυπηγική βιομηχανία κλέβοντας τα σκήπτρα από τους Νοτιοκορεάτες και τους Ιάπωνες.
Την περίοδο 2007-2008, επειδή οι παραγγελίες πλοίων είχαν αυξηθεί, τα ναυπηγεία της Νότιας Κορέας και της Ιαπωνίας αναγκάζονταν να διπλασιάσουν τους χρόνους παράδοσης, με αποτέλεσμα οι πλοιοκτήτες, ανάμεσά τους και οι Ελληνες εφοπλιστές, να στραφούν σε άλλα ναυπηγεία, με αυτά της Κίνας να βγαίνουν κερδισμένα.
Βίοι αντίθετοι
Εξαιτίας αυτής της στροφής, άρχισαν να ξεφυτρώνουν σαν... μανιτάρια νέα ναυπηγεία στην Κίνα, με αποτέλεσμα σήμερα να βρίσκεται στην κορυφή της παγκόσμιας λίστας. Το ίδιο διάστημα, η βιωσιμότητα της ελληνικής ναυπηγικής και ναυπηγοεπισκευαστικής βιομηχανίας τέθηκε υπό αμφισβήτηση, καθώς το κόστος εργασίας στην Ελλάδα έναντι άλλων χωρών ήταν αυξημένο.
Η επισκευή πλοίων στον Πειραιά τα προηγούμενα χρόνια έγινε ασύμφορη, με αποτέλεσμα σχεδόν το σύνολο των εργασιών να «φύγουν» από τη ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη. Εκτιμάται ότι η επισκευή ενός πλοίου μπορεί σε διάστημα ενός μηνός να φέρει εισόδημα έως και 1 εκατ. ευρώ σε σχεδόν 100 αεροναυτιλιακά επαγγέλματα που σχετίζονται με την επισκευή.
Παλαιότερη μάλιστα μελέτη του Πανεπιστημίου Πειραιά είχε καταλήξει στο συμπέρασμα, βάσει των απαντήσεων που εδόθησαν από τις ναυτιλιακές εταιρείες, ότι η ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη δεν είναι πλέον ανταγωνιστική και ο κύριος λόγος που δεν χρησιμοποιείται είναι ο χρόνος παράδοσης και το κόστος. Σύμφωνα δε με την ίδια μελέτη, ένας επιπλέον λόγος που δεν χρησιμοποιείται η ζώνη Περάματος είναι οι κατά καιρούς απεργιακές κινητοποιήσεις.
Οταν οι εταιρείες δεσμεύονται σε συμβόλαια εκατομμυρίων δολαρίων, μια καθυστέρηση μπορεί να αποβεί καταστροφική. Ετσι, οι Ελληνες πλοιοκτήτες επιλέγουν άλλες χώρες, όχι μόνο για τις ναυπηγήσεις, αλλά και τις επισκευαστικές εργασίες των πλοίων τους.
ΕΡΕΥΝΑ ΤΗΣ HELLASTAT Υποχωρούν τα έσοδα, αυξάνονται οι ζημίες
Ο κλάδος των ναυπηγείων στην Ελλάδα υπολειτουργεί με νέα ισχυρή υποχώρηση εσόδων και ζημίες, σύμφωνα με μελέτη της Hellastat. Τα τελευταία χρόνια η εγχώρια ναυπηγική και ναυπηγοεπισκευαστική δραστηριότητα διαμορφώνεται σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα, καθώς η οικονομική κρίση και τα μέτρα που ελήφθησαν στο πλαίσιο του προγράμματος δημοσιονομικής εξυγίανσης δεν επιτρέπουν τη διάθεση πιστώσεων για νέα ναυπηγικά και εξοπλιστικά προγράμματα. Τα έργα μειώνονται, ενώ η ανάθεσή τους γίνεται με σημαντικές καθυστερήσεις.
Φθίνουσα πορεία
Το αποτέλεσμα είναι ότι πλέον οι εργασίες των ελληνικών ναυπηγείων περιορίζονται σε επισκευαστικά και εξοπλιστικά έργα του Πολεμικού Ναυτικού, όπου επίσης καταγράφεται φθίνουσα πορεία. Σύμφωνα με τη μελέτη της Hellastat, οι μονάδες της χώρας υπολειτουργούν καταγράφοντας υψηλές δαπάνες συντήρησης για εγκαταστάσεις που δεν χρησιμοποιούνται.
Επιπρόσθετα, θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα Ελληνικά Ναυπηγεία αντιμετωπίζουν απαγόρευση των εμπορικών δραστηριοτήτων από την ΕΕ για περίοδο 15 ετών, για άρση προστίμου 230 εκ. ευρώ, ενώ οι Ναυπηγικές και Βιομηχανικές Επιχειρήσεις Ελευσίνας έχουν καταθέσει αίτηση υπαγωγής στο άρθρο 99 του πτωχευτικού κώδικα.
Βάσει της ανάλυσης των στοιχείων 37 επιχειρήσεων για την προηγούμενη χρονιά, προκύπτει ότι ο συνολικός κύκλος εργασιών συνέχισε την πτωτική πορεία των τελευταίων ετών υποχωρώντας σε ποσοστό της τάξης του 32%, στα επίπεδα των 139 εκατ. ευρώ συνολικά.
ΚΩΣΤΑΣ ΝΑΝΟΣ
http://www.ethnos.gr
23/6/13