Η μελέτη ρίχνει φως σε έναν αφανή φυσικό μηχανισμό, που «φρενάρει» την κλιματική αλλαγή, καθώς οι υψηλότερες θερμοκρασίες ωθούν τα φυτά να εκλύουν στην ατμόσφαιρα αέρια που την ψυχραίνουν.
Οι
ερευνητές, με επικεφαλής τον Πάουλι Παασόνεν του πανεπιστημίου του
Ελσίνκι στη Φινλανδία, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό
γεωεπιστημών «Nature Geoscience», σύμφωνα με το «New Scientist»,
συνέλεξαν επί ένα έτος και μελέτησαν δεδομένα από 11 τοποθεσίες στη Γη.
Μέτρησαν
τις συγκεντρώσεις των αιωρούμενων σωματιδίων στην ατμόσφαιρα, καθώς και
των αερίων (των πτητικών οργανικών ουσιών) που εκλύουν τα φυτά,
κάνοντας παράλληλα τη συσχέτιση με τις κατά τόπους θερμοκρασίες. Σε ένα
χαμηλό στρώμα της ατμόσφαιρας (που ποικίλLει ανάλογα με τις καιρικές
συνθήκες) τα σωματίδια και τα αέρια αναμιγνύονται αποτελεσματικά και
δρουν ως «ασπίδα» κατά της κλιματικής αλλαγής.
Οι
επιστήμονες γνώριζαν ήδη ότι ορισμένα αερολύματα (τα σωματίδια στην
ατμόσφαιρα που μεταφέρονται από τους ανέμους) ρίχνουν τη θερμοκρασία,
καθώς αντανακλούν πίσω στο διάστημα ένα μέρος των ηλιακών ακτίνων, ενώ
παράλληλα λειτουργούν ως πυρήνες για το σχηματισμό νεφών. Τα σωματίδια
αυτά προέρχονται από διάφορες πηγές, μεταξύ των οποίων οι ανθρωπογενείς
δραστηριότητες.
Όμως,
η νέα μελέτη αναδεικνύει ένα νέο παράγοντα, τα λεγόμενα βιογενή
αερολύματα, δηλαδή τα αέρια και τα σωματίδια που εκλύονται από τα φυτά.
Τα αέρια αυτά, μετά την οξείδωσή τους στην ατμόσφαιρα, τείνουν να
προσκολλώνται και να δημιουργούν σωματίδια, που σταδιακά μεγαλώνουν σε
μέγεθος, αποτελώντας τελικά τη βάση για το σχηματισμό των σταγονιδίων
των σύννεφων.
«Όλοι
γνωρίζουν τα αρώματα ενός δάσους. Αυτά τα αρώματα προέρχονται από αυτά
τα αέρια (που εκλύουν τα φυτά)», δήλωσε ο ερευνητής Άρι Άσμι. Η νέα
έρευνα επιβεβαίωσε ότι η άνοδος της θερμοκρασίας λόγω της κλιματικής
αλλαγής κάνει τα φυτά να εντείνουν αυτόν το μηχανισμό, εκλύοντας όλο και
περισσότερα αέρια, με συνέπεια να βοηθούν όλο και περισσότερο στη
δημιουργία νέων νεφών.
Έως
τώρα κανείς επιστήμονας δεν είχε καταφέρει να αποδείξει την ύπαρξη
αυτού του μηχανισμού στη φύση. Η νέα μελέτη έδειξε ότι το εν λόγω φυσικό
φαινόμενο υπάρχει σε παγκόσμιο επίπεδο και δρα σε βάθος χρόνου, αν και η
δράση αυτών των φυτικών αερίων πάνω στο κλίμα θεωρείται μικρό,
αντισταθμίζοντας περίπου το 1% της κλιματικής αλλαγής. «Ασφαλώς δεν
πρόκειται να μας σώσει από την άνοδο της θερμοκρασίας», όπως είπε, ο
Πάουλι Παασόνεν.
Πάντως
σε μερικές περιοχές, όπως δείχνουν τα στοιχεία, η επίπτωση του
φαινομένου είναι πολύ μεγαλύτερη, πιθανώς αντισταθμίζοντας έως και το
30% της ανόδου της θερμοκρασίας λόγω της κλιματικής αλλαγής. Αυτό
συμβαίνει κυρίως σε εκτάσεις με πυκνά δάση κοντά στο Βόρειο Πόλο, όπως
στη Φινλανδία, τη Σιβηρία και τον Καναδά, όπου τα ανθρωπογενή αερολύματα
είναι αναλογικά πολύ λιγότερα σε σύγκριση με τα βιογενή (φυτικά).
Υπό
εξέταση θα τεθεί και η μελλοντική ελεγχόμενη απελευθέρωση οργανικών
πτητικών ουσιών στην ατμόσφαιρα, ώστε τεχνητά να συγκρατηθεί η άνοδος
της θερμοκρασίας μέσω του σχηματισμού περισσότερων νεφών.
29/4/13
Aerosol-Ausstoß: Pflanzen können Erderwärmung bremsen.....
ReplyDeleteSteigen die Temperaturen, produzieren Pflanzen mehr Schwebeteilchen, haben Forscher beobachtet. Die Aerosole fördern die Bildung von Wolken - in Waldregionen könnte die Erderwärmung erheblich gebremst werden.
Berlin - Die Temperaturregulierung der Erdatmosphäre ist um ein spannende Detail reicher: Pflanzen können mit steigenden Aerosolemissionen der Erderwärmung entgegenwirken, berichten Forscher der Universität Helsinki. Höhere Temperaturen würden den Ausstoß sogenannter biogener Aerosole durch Pflanzen fördern. Dabei handelt es sich um flüchtige organische Verbindungen. Die Aerosole wiederum verstärkten die Wolkenbildung in der Atmosphäre und hätten somit eine kühlende Wirkung, schreiben Pauli Paasonen und seine Kollegen im Fachblatt "Nature Geoscience".
"Jeder kennt den Duft des Waldes", sagt Ari Asmi. Dieser Geruch entstehe, weil Pflanzen verschiedene Gase emittierten. Diese biogenen Aerosole fungierten als Kondensationskeime, in der Luft könnten sich mehr Wolken formen. Weil Wolken aber das Sonnenlicht teilweise ins Weltall zurückwerfen, würde die Atmosphäre weniger stark erwärmt. Es handle sich um eine negative Rückkopplung, schreiben die Forscher.
Die Abläufe in der Atmosphäre sind hochkomplex. In den vergangenen Jahren hatten Wissenschaftler auch positive Rückkopplungen beim Klimawandel beschrieben, beispielsweise bei Treibhausgasen aus natürlichen Quellen. Geoforscher fürchten, dass ab einem bestimmten Schwellenwert gigantische Mengen bisher gefrorenen Methans aus Permafrost- und Meeresböden entweichen könnten. Das Gas ist etwa 20-mal klimawirksamer als Kohlendioxid.
"Das rettet uns nicht"
Das Team um Paasonen hatte den Zusammenhang zwischen Temperatur und Aerosolkonzentration an elf Messpunkten in Europa, Asien, Afrika und Nordamerika untersucht. Die Messungen liefen meist über mehrere Jahre und ergaben eine Korrelation von Aerosolmenge und Temperatur.
Die beobachtete negative Rückkopplung ist in ihrer Wirkung global gesehen allerdings klein. Der Temperaturanstieg werde dadurch weltweit nur um ein Prozent verringert, schreiben die Forscher. "Das rettet uns nicht vor der globalen Erwärmung", sagt Paasonen.
Lokal kann der Effekt aber durchaus bedeutend sein. In ländlichen Gebieten oder Wäldern, wo biogene Aerosole viel wichtiger sind als Partikel und Gase aus Industrie und vom Verkehr, kann der Temperaturanstieg um bis zu 30 Prozent geringer ausfallen. Besonders in Regionen wie Finnland, Sibirien und Kanada könne die negative Rückkopplung den Temperaturanstieg "substantiell verringern", schreiben die Forscher.
Die Wirkung von Aerosolen gehöre zu den wichtigsten Unsicherheiten in Klimamodellen, betonen sie. Wenn man die zugrunde liegenden Mechanismen besser verstehe, könne man diese Unsicherheiten verringern und schließlich auch die Klimamodelle verbessern.
hda
http://www.spiegel.de/wissenschaft/natur/klimawandel-erderwaermung-erhoeht-ausstoss-von-bio-aerosolen-a-897183.html
29/4/13