Γερμανία: Αντιδράσεις για τα σχέδια ιδιωτικοποίησης του νερού

Η τοπική αυτοδιοίκηση αλλά και πρωτοβουλίες πολιτών στη Γερμανία αντιδρούν σε μια νέα ευρωπαϊκή οδηγία που αφορά την παροχή υπηρεσιών στο χώρο της υδροδότησης, εκτιμώντας ότι θα οδηγήσει σε αναγκαστικές ιδιωτικοποιήσεις

Το επιχείρημα είναι γνωστό: ο ανταγωνισμός αναζωογονεί την επιχειρηματικότητα, οδηγεί σε μείωση των τιμών και συχνά σε καλύτερα ποιοτικά προϊόντα. Αυτό το επιχείρημα χρησιμοποιεί τώρα και η Κομισιόν στην προσπάθειά της να ρυθμίσει εκ νέου τη δικαιοδοσία στο χώρο της υδροδότησης στη Γερμανία, στο πλαίσιο της «οδηγίας δικαιωμάτων χρήσης στον τομέα των υπηρεσιών».


Στη Γερμανία η παροχή υπηρεσιών στο χώρο της υδροδότησης βρίσκεται σχεδόν αποκλειστικά στα χέρια των δήμων και κοινοτήτων. Αυτές φέρουν και την ευθύνη για την ομαλή λειτουργία των δικτύων, τις εργασίες συντήρησης, την πρόσβαση των νοικοκυριών στο δίκτυο αλλά και την ποιότητα του νερού. Σε ορισμένες περιπτώσεις βέβαια και προκειμένου να διασφαλίσουν την υδροδότηση, οι δήμοι και κοινότητες αναθέτουν μεμονωμένα έργα και σε ιδιωτικές επιχειρήσεις. Σπανιότερα παρατηρείται το φαινόμενο να παραχωρείται όλος ο τομέας, δηλαδή τα συνολικά δικαιώματα χρήσης, σε ιδιώτες.
Αρνητικά παραδείγματα

Στόχος της νέας οδηγίας για τα δικαιώματα χρήσης στον τομέα των υπηρεσιών, που αφορά μεταξύ άλλων και την παροχή νερού, είναι η εναρμόνιση των προδιαγραφών σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Τέλη του 2011 η Κομισιόν παρουσίασε σχετικό πακέτο προτάσεων επί του οποίου καλείται να αποφασίσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον προσεχή Μάρτιο.
Οι δήμοι και κοινότητες στη Γερμανία όμως αντιδρούν. Όπως σημειώνει ο Χανς Γιοάχιμ Ρεκ, επικεφαλής του Συνδέσμου Επιχειρήσεων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, η ανάληψη του τομέα της υδροδότησης στη Γερμανία από ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, θα έθετε σε κίνδυνο την τήρηση των προδιαγραφών υγείας:
«Σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες όπου ανέλαβαν ιδιωτικές επιχειρήσεις την παροχή νερού, οι πολίτες είχαν κακές εμπειρίες. Γι΄ αυτό το λόγο, για παράδειγμα, το νερό που ιδιωτικοποιήθηκε για ορισμένα χρόνια στο Παρίσι, είναι τώρα πάλι στα χέρια του δημοσίου».
Κατά των σχεδίων αυτών είναι και ο Ματίας Λαντστέτερ, από το συνδικάτο ver.di, o οποίος επικαλείται το παράδειγμα του Βερολίνου όπου μέρος της υδροδότησης παραδόθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1990 σε ιδιωτικά χέρια. Παρά τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις η τιμή του νερού στη γερμανική πρωτεύουσα αυξήθηκε κατακόρυφα, μέχρι σήμερα κατά 30 %. Το μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων αυτών όμως, όπως λέει, δεν επενδύθηκε σε έργα υποδομής, για τη βελτίωση των δικτύων και τη συντήρησή τους, αλλά μεταφράστηκε σε παχυλό κέρδος για τις επιχειρήσεις.
Το «καλύτερο παράδειγμα προς αποφυγήν» ιδιωτικοποίησης του νερού, όπως σημειώνει η ευρωβουλευτής των γερμανών Σοσιαλδημοκρατών Έβελιν Γκέμπχαρντ, είναι το Λονδίνο. Στη βρετανική πρωτεύουσα χάνεται το 40 % του νερού επειδή οι ιδιωτικές επιχειρήσεις δεν φρόντισαν να επενδύσουν εγκαίρως στα δίκτυα ύδρευσης.
Η ιδιαιτερότητα της Γερμανίας

Το χειρότερο σενάριο είναι «να οδηγήσει η νέα αυτή οδηγία σε αναγκαστικές ιδιωτικοποιήσεις» στη Γερμανία.

Στη βάση της νέας οδηγίας και υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, οι δήμοι και κοινότητες θα πρέπει πλέον να προχωρούν σε δημόσιους διαγωνισμούς για την ανάθεση έργων:
«Ως δημόσια ορίζεται η επιχείρηση όπου τουλάχιστον το 80 % της επιχείρησης, του τζίρου της, βρίσκεται στα χέρια του δημοσίου. Σε χώρες όπως την Ιταλία, τη Γαλλία ή τη Μεγάλη Βρετανία αυτό δεν είναι πρόβλημα, καθώς διαθέτουν επιχειρήσεις που ασχολούνται με ένα αντικείμενο. Στη Γερμανία ωστόσο έχουμε δημοτικές επιχειρήσεις που δεν ασχολούνται μόνον με το νερό, αλλά και με την ηλεκτροδότηση και τα μέσα μαζικής μεταφοράς», εξηγεί η γερμανίδα ευρωβουλευτής.
Δεδομένου όμως ότι ο τζίρος των επιχειρήσεων ηλεκτροδότησης και των ΜΜΕ πρέπει να συνεχίσει να εγγράφεται στους προϋπολογισμούς των δήμων και κοινοτήτων, παρά το γεγονός ότι έχουν ως επί τω πλείστον ιδιωτικοποιηθεί, το μεγαλύτερο μέρος της δημοτικής επιχείρησης δεν βρίσκεται εκ των πραγμάτων στα χέρια του δημοσίου. Συνεπώς και στη βάση της νέας οδηγίας, οι δήμοι και οι κοινότητες αυτές θα πρέπει από το 2020 να προχωρούν σε ανάθεση έργων μέσω δημοσίων διαγωνισμών. Και το χειρότερο σενάριο, σύμφωνα με τον Ματίας Λαντστέτερ είναι «να οδηγήσει η νέα αυτή οδηγία σε αναγκαστικές ιδιωτικοποιήσεις» στη Γερμανία.

Günther Birkenstock / Κώστας Συμεωνίδης
Υπεύθ. σύνταξης: Σταμάτης Ασημένιος
.dw.de
 --
-

ΣΧΕΤΙΚΟ:

• Right2Water: Πανευρωπαϊκή πρωτοβουλία για το νερό

• Το νερό είναι ανθρώπινο δικαίωμα