Χιλιάδες τόνοι «ορφανά» τοξικά απόβλητα απειλούν την Ελλάδα

Του Κασσιανού Τζέλη
ktzelis@pegasus.gr
Περίπου 600.000 τόνοι επικίνδυνων αποβλήτων «χάνονται» κάθε χρόνο δημιουργώντας μείζον εθνικό θέμα απειλής της δημόσιας υγείας άλλα και απώλειας σημαντικών φορολογικών εσόδων, όπως καταγγέλλουν οι επιθεωρητές περιβάλλοντος. Κάνουν λόγο για κύκλωμα που «ξεπλένει» τοξικά απόβλητα σε καύσιμα βιομηχανίας με τζίρους πολλών εκατομμυρίων ευρώ, ενώ χιλιάδες τόνοι αποθηκεύονται ανεξέλεγκτα σε κρυφές τοξικές χωματερές για να καταλήξουν στις βρύσες και στο πιάτο μας. Ενδεικτικό της κατάστασης είναι η επιβολή προστίμων από το υπουργείο Περιβάλλοντος, σε τρεις εταιρείες που έχουν αναλάβει τη διαχείριση των επικίνδυνων αποβλήτων σε ισάριθμες βιομηχανικές περιοχές της χώρας (Βόλος, Λάρισα, Θεσσαλονίκη) για σωρεία παραβάσεων σχετικά με τη διαχείριση επικίνδυνων αποβλήτων.

Το ζήτημα δεν απασχολεί πρώτη φορά την χώρα μας, αφού φαίνεται ότι ανθεί ιδιαίτερα την τελευταία δεκαετία, με την πολιτεία να εξακολουθεί να προσπαθεί να το αντιμετωπίσει αποσπασματικά. Κάθε χρόνο, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, παράγονται από 350.000 έως 650.000 τόνοι τοξικών αποβλήτων στη χώρα, κυρίως από 20 επιχειρήσεις της χώρας, η συντριπτική πλειονότητα των οποίων, σύμφωνα με τους επιθεωρητές περιβάλλοντος, διατίθεται παράνομα ως καύσιμο στη βιομηχανία ή θάβεται χωρίς καμία ασφάλεια. Κι αυτό γίνεται προκειμένου οι εταιρείες να μην επιβαρυνθούν με το κόστος της σύννομης διαχείρισης των αποβλήτων ή και για να κερδίσουν «μαύρο χρήμα» από την πώλησή τους σε τρίτους που ζητούν φτηνό και αφορολόγητο καύσιμο. Είναι χαρακτηριστικό ότι έχουν εντοπιστεί δεκάδες «τοξικές χωματερές», στις περιοχές των Γερανείων (Λουτράκι), της Μεγαρίδας, της κεντρικής Ευβοίας, της Βοιωτίας άλλα και στη Θεσσαλία. Οι έλεγχοι των λιγοστών πλέον επιθεωρητών περιβάλλοντος δεν επαρκούν ενώ τα οικονομικά πρόστιμα που επιβάλλονται δεν φαίνεται να μπορούν να λύσουν το πρόβλημα. Παράλληλα, με τα νέα οργανογράμματα στο Δημόσιο περιορίζονται πλέον και οι θέσεις και η χρηματοδότηση των επιθεωρητών περιβάλλοντος που τα τελευταία τρία χρόνια έφεραν στην επιφάνεια δεκάδες υποθέσεις.

Επιβολή προστίμων
Τρεις από τις πιο χαρακτηριστικές είναι αυτές για τις οποίες την τελευταία εβδομάδα ανακοινώθηκε η επιβολή προστίμων.
Συγκεκριμένα, οι επιθεωρητές περιβάλλοντος διαπίστωσαν ότι η εταιρεία Hydroclave Healls, η οποία διαχειρίζεται την Μονάδα Αποστείρωσης Αμιγώς Μολυσματικών Ιατρικών Αποβλήτων στη ΒΙ.ΠΕ. Λάρισας, δεν έκανε μεταξύ άλλων «σύννομη αποθήκευση τόσο των ανεπεξέργαστων όσο και των επεξεργασμένων επικίνδυνων ιατρικών αποβλήτων», ούτε τηρούσε τους «όρους για τη συλλογή και μεταφορά». Συνολικά διαπιστώθηκαν οκτώ παραβάσεις της νομοθεσίας. Η ποινή για την εταιρεία ήταν 95.800 ευρώ.

Επίσης, διαπίστωσαν ότι η εταιρεία «Αποστείρωση Α.Ε.» που διαχειρίζεται το Κέντρο Επεξεργασίας Μολυσματικών Αποβλήτων στην Β ΒΙ.ΠΕ. Βόλου, αποθήκευε χωρίς προδιαγραφές τα απόβλητα σε μη εγκεκριμένες εγκαταστάσεις με μη ορθή διαδικασία αποστείρωσης. Συνολικά, διαπιστώθηκαν εννέα παραβάσεις και της επιβλήθηκε πρόστιμο 98.300 ευρώ.
Ακόμα, τα ίδια σχεδόν προβλήματα διαπιστώθηκαν και στον έλεγχο της εταιρείας Sterimed A.E. για το Κέντρο Επεξεργασίας Μολυσματικών Αποβλήτων Βορείου Ελλάδος στη ΒΙ.ΠΕ. Θεσσαλονίκης, στην οποία επιβλήθηκε πρόστιμο 34.800 ευρώ. Να σημειωθεί ότι αυτά τα ποσά είναι εξαιρετικά μικρά σε σχέση με τους ετήσιους τζίρους των εταιρειών όπως αυτοί αποτυπώνονται στους δημοσιευμένους ισολογισμούς τους.

Μια ακόμη εταιρεία εντοπίστηκε να συλλέγει και να μεταφέρει παράνομα επικίνδυνα και μη απόβλητα και να τα παραδίδει σε μη αδειοδοτημένους φορείς. Πρόκειται για την εταιρεία «Νέα Ανακύκλωση ΑΕΒΕ», στην οποία επιβλήθηκε πρόστιμο 90.000 ευρώ. Επίσης, μια εταιρεία εντοπίστηκε να διαχειρίζεται παράνομα επικίνδυνα απόβλητα. Πρόκειται για την εταιρεία «Κτιστάκης Ιωάννης» στην οποία επιβλήθηκε πρόστιμο 44.100 ευρώ.
Παράνομη αποθήκευση

Πέρα όμως από τις πέντε αυτές περιπτώσεις, το τελευταίο διάστημα υπήρξαν κι άλλα κρούσματα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η παράνομη αποθήκη πολύ επικίνδυνων νοσοκομειακών αποβλήτων που εντοπίστηκε πολύ κοντά στον ΧΥΤΑ Φυλής άλλα και οι μεγάλες ποσότητες τοξικών αποβλήτων που βρέθηκαν στον Αλιάκμονα στο ύψος της πόλης της Κοζάνης. Ένα ακόμη σοβαρό κρούσμα, ήρθε στην επιφάνεια πριν από δύο μήνες όταν εντοπίστηκε εξασθενές χρώμιο σε βρύσες οικισμών του Δήμου Λουτρακίου, με τους επιθεωρητές περιβάλλοντος να το συνδέουν ευθέως με την ύπαρξη παράνομων χωματερών τοξικών αποβλήτων στην ευρύτερη περιοχή. Επίσης χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η περίπτωση της Μεγαλόπολης, όπου τον προηγούμενο μήνα εντοπίστηκε να έχουν αποθηκευτεί ανεξέλεγκτα πάνω από 70 τόνους τοξικών αποβλήτων από ιδιώτη, ο οποίος φαίνεται ότι ήταν μέλος ευρύτερου κυκλώματος παράνομης διακίνησης.

• Κάθε χρόνο, παράγονται από 350.000 έως 650.000 τονοι τοξικών αποβλήτων στη χώρα, κυρίως από 20 μεγάλες επιχειρήσεις

 .imerisia.gr
2/3/13