ΥΠΕΚΑ: Απάντηση Υπουργού ΠΕΚΑ, Ευάγγελου Λιβιεράτου​, σε επίκαιρη ερώτηση του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ για τη λήψη μέτρων αντιμετώπι​σης του Νέφους

(ΠΡΩΤΟΛΟΓΙΑ)

«Κυρία Καφαντάρη, επειδή ασχολείστε με τα ζητήματα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και μου έχετε απευθύνει εύστοχες και εύλογες σχετικές ερωτήσεις, γνωρίζετε ότι το πρόβλημα των αυξημένων συγκεντρώσεων σωματιδίων στην ατμόσφαιρα σε αστικές περιοχές είναι διαχρονικό. Τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε σταθερότητα, ή μικρή μείωση των συγκεντρώσεων αιωρούμενων σωματιδίων και πρέπει να πω ότι η μείωση αυτή για το 2012 με βάση την πρώτη αξιολόγηση των στοιχείων που έχουμε, για την Αθήνα ήταν σημαντική.

Το φαινόμενο της ασυνήθιστης υψηλής συγκέντρωσης σωματιδίων που παρατηρήθηκε στην ατμόσφαιρα των μεγάλων αστικών κέντρων από το τέλος Νοεμβρίου, με αποκορύφωση δύο τριήμερα εντός του Δεκεμβρίου, αποδίδεται στη μερική αντικατάσταση συμβατικών πηγών ενέργειας για οικιακή θέρμανση από βιομάζα, η οποία επιβαρύνει περισσότερο το περιβάλλον σε αιωρούμενα σωματίδια, σε σχέση με τα συμβατικά καύσιμα.

Το γεγονός ότι έχει μειωθεί ο κυκλοφοριακός φόρτος, η μείωση των συγκεντρώσεων σωματιδίων τα τελευταία χρόνια, η εμφάνιση του φαινομένου ταυτόχρονα με τις ανάγκες για θέρμανση, η οσμή του αέρα και άλλοι παράγοντες, δείχνουν ότι το φαινόμενο δεν επιδέχεται άλλης ερμηνείας.

Εμείς σαν ΥΠΕΚΑ κινηθήκαμε άμεσα. Έλαβαν χώρα διαδοχικές συσκέψεις, όχι μόνο η σύσκεψη που ανακοινώθηκε, με συμμετοχή επιστημόνων και των συναρμόδιων Υπουργείων και Φορέων, και σε αυτό το σημείο πρέπει να επισημάνω ότι μόνο ένα μέρος των όσων συζητάμε σήμερα άπτεται των αρμοδιοτήτων του ΥΠΕΚΑ. Οι συσκέψεις αποσκοπούσαν στην αντιμετώπιση του φαινομένου, μέσα από την εξέταση μιας δέσμης δράσεων που στοχεύουν:

 

Ø     Στη διασφάλιση της ετοιμότητας της Πολιτείας για την αντιμετώπιση ενδεχόμενων σοβαρότερων καταστάσεων και βελτιστοποίηση του συντονισμού των δημόσιων πολιτικών.

Ø     Στην ενημέρωση των πολιτών. 

 

Ø     Στη κατάρτιση και εφαρμογή Ολοκληρωμένου Στρατηγικού Σχεδίου Δράσης, με δέσμες άμεσων και μακροπρόθεσμων ενεργειών, καθώς και επείγοντος χαρακτήρα εφ’ όσον κριθεί απαραίτητο.

 

Ø     Τέλος, στη καλύτερη δυνατή συνεργασία μεταξύ των πολλών εμπλεκόμενων Υπηρεσιών, διότι έχω εντοπίσει πρόβλημα σε αυτό τον τομέα.

 

Αναφορικά με τα μέτρα που λαμβάνουμε, σας αναφέρω συγκεκριμένα:

 

ü     Θεσπίζονται προδιαγραφές καυσίμων στερεής βιομάζας για μη βιομηχανική χρήση και θεσμοθετείται η υποχρέωση ελέγχου δοκιμής και «ταυτοποίησης – πιστοποίησης» κεντρικών λεβήτων στερεής βιομάζας που κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά, σε σχέση με τα βιοκαύσιμα που μπορούν να χρησιμοποιούν ώστε να επιτυγχάνονται οι απαιτήσεις απόδοσης και τα όρια εκπομπών καυσαερίων που έχουν θεσμοθετηθεί για τις εγκαταστάσεις κεντρικής θέρμανσης, διότι στην αγορά κυκλοφορούν στερεά βιοκαύσιμα αμφιβόλου σύστασης, ορισμένα από τα οποία μπορεί να μην είναι από βιομάζα και επίσης κατά τον έλεγχο συσκευών εναλλακτικής θέρμανσης από Υπηρεσίες του Υπ. Ανάπτυξης διαπιστώθηκε ότι σε ποσοστό 60% περίπου παρουσίαζαν έλλειμμα συμμόρφωσης σχετικά με τις υποχρεωτικές σημάνσεις μεταξύ άλλων και τη σήμανση CE. Η θεσμική παρέμβαση γίνεται τώρα.

 

ü     Δεδομένου ότι οι πολίτες έχουν εκτεθεί σε έντονη διαφημιστική προβολή εναλλακτικών πηγών θέρμανσης, στηριγμένη πολλές φορές σε αμφισβητήσιμα οικονομικά και επιστημονικά στοιχεία, δίδεται μεγάλο βάρος στη παράμετρο της ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών αναφορικά με τη χρήση, τη θερμογόνο δύναμη, τη σχέση κόστους ανά θερμίδα και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τη χρήση διαφόρων ειδών καυσίμων και τεχνολογιών. Άμεσα θα κυκλοφορήσει ενημερωτικό υλικό που προετοιμάζει ειδική ομάδα επιστημόνων (ΥΠΕΚΑ, Γ.Γ. Καταναλωτή, Γ.Γ. Εμπορίου, ΚΑΠΕ, Ινστιτούτο Τεχνολογίας Εφαρμογών Στερεών Καυσίμων). Το μέτρο αυτό είναι άμεσο και το θεωρούμε σημαντικό για τους λόγους που προανέφερα.

 

ü     Συγκροτείται Επιτροπή Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης από το Υπ. Υγείας, με συμμετοχή και του ΥΠΕΚΑ, με σκοπό τη δημιουργία πλαισίου για την παροχή οδηγιών προς τους πολίτες. Περιμένουμε τα αποτελέσματα της, για περαιτέρω πρωτοβουλίες.

 

ü     Κατευθύνουμε πολύτιμους πόρους από το Πράσινο Ταμείο για την πάταξη της λαθροϋλοτομίας.

 

Παράλληλα, εντατικοποιούνται:

ü     Η παρακολούθηση επί 24ώρου βάσεως των συγκεντρώσεων σωματιδίων μέσω του δικτύου του ΥΠΕΚΑ. Εδώ πρέπει να τονίσω ότι, το Τμήμα Ποιότητας Ατμόσφαιρας του ΥΠΕΚΑ είναι σε συνεχή επικοινωνία με την ΕΜΥ.

ü         Οι έλεγχοι στο πεδίο εμπορίας, διακίνησης και παραγωγής στερεών καυσίμων, καθώς και στο πεδίο λαθρεμπορίας και νόθευσης υγρών καυσίμων

ü         Οι έλεγχοι οχημάτων και κεντρικών θερμάνσεων.

ü         Η ενίσχυση του θεσμού της Ενεργειακής Επιθεώρησης.

ü         Η εποπτεία και έλεγχος της αγοράς λεβήτων και καυσίμων στερεής βιομάζας

 

Επίσης:

• Συνεχίζεται η εφαρμογή πολιτικών και δράσεων για την αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στα αστικά κέντρα, που ήδη έχουν αποδώσει.
• Επεκτείνεται το δίκτυο Φυσικού Αερίου και τα δίκτυα τηλεθέρμανσης.

Εξετάζουμε και άλλα. Όπως τη βοήθεια του προγράμματος «Εξοικονόμηση κατ΄ οίκον», πάντα υπό το πρίσμα της ενεργειακής αναβάθμισης, που έμμεσα ήδη είναι ένα εργαλείο για την αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.

Είναι αυτονόητο ότι κάθε πρόταση η ιδέα είναι καλοδεχούμενη.»  

 

(ΔΕΥΤΕΡΟΛΟΓΙΑ)

«Όπως ανέφερα και στην πρωτολογία μου, αλλά και κατά τη συζήτηση της Επίκαιρης Ερώτησης που μου είχατε απευθύνει τον Ιούλιο για το όζον, έχουν εφαρμοστεί πολιτικές για, ή και για, την καταπολέμηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης οι οποίες έχουν αποδώσει. Στην ίδια συζήτηση είχα αναφερθεί σε κάποιες καθυστερήσεις που αφορούσαν σε διαθέσιμες χρηματοδοτήσεις από το ΕΠΕΡΑΑ για το Εθνικό Δίκτυο Παρακολούθησης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και που χάρη στην ερώτησή σας ανακαλύψαμε γρήγορα.

Σήμερα,

1) Το έργο «Εθνικό Εργαστήριο Διακρίβωσης της αξιοπιστίας των μετρήσεων ατμοσφαιρικής ρύπανσης» υλοποιείται ήδη, καθώς υπεγράφη η σχετική σύμβαση τον περασμένο Αύγουστο, λίγες μέρες μετά τη συζήτηση μας. Έχει προϋπολογισμό 460.000 € και διάρκεια 3 έτη.

Η λειτουργία Εθνικού Εργαστηρίου Αναφοράς είναι απαίτηση της εθνικής και κοινοτικής νομοθεσίας και είναι προαπαιτούμενη για την αποδοχή των μετρητικών δεδομένων στην ενιαία ευρωπαϊκή βάση μετρήσεων ατμοσφαιρικής ρύπανσης.

Μέσω της υλοποίησης του έργου, θα εξασφαλίζεται η αξιοπιστία και η ποιότητα των δεδομένων μέτρησης με βάση ευρωπαϊκά πρότυπα.

Επιπλέον, με την υλοποίηση του έργου θα αξιοποιηθεί ο υπάρχον εργαστηριακός εξοπλισμός, έτσι ώστε να πραγματοποιούνται σε επιχειρησιακή και συστηματική βάση χημικές αναλύσεις σε δείγματα σωματιδίων για τον προσδιορισμό της περιεκτικότητάς τους σε μέταλλα και ιόντα, προκειμένου να υπάρξει κάλυψη των υποχρεώσεών μας που προκύπτουν από τη νομοθεσία.

 

 

2) Η δημοπράτηση του έργου «Προσαρμογή του Εθνικού Δικτύου Παρακολούθησης Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης (ΕΔΠΑΡ) στις απαιτήσεις της νέας Κοινοτικής Οδηγίας» έχει ορισθεί για τον Φεβρουάριο, με προϋπολογισμό 3.8 εκ. €.

Με την υλοποίηση του έργου αυτού αναβαθμίζεται κυρίως, αλλά και επεκτείνεται, το υπάρχον δίκτυο και καλύπτονται πλήρως οι απαιτήσεις που θέτει η εθνική και κοινοτική νομοθεσία.

­       Θα μετρούνται επιπλέον συγκεκριμένοι ρύποι, οι οποίοι μέχρι σήμερα είτε δεν μετρούνται καθόλου (π.χ. μέταλλα, πολυκυκλικοί υδρογονάνθρακες), ή μετρούνται μόνο στο εντός Αττικής δίκτυο που λειτουργεί το ΥΠΕΚΑ (π.χ. αιωρούμενα σωματίδια ΑΣ_2,5, βενζόλιο). (Εκτός Αττικής οι σταθμοί του ΕΔΠΑΡ συντηρούνται και λειτουργούν από τις Περιφέρειες, λόγω αρμοδιότητάς τους).

­       Θα επεκταθεί χωρικά το Δίκτυο σε 5 νέες θέσεις μέτρησης (Καβάλα, Κοζάνη, Πτολεμαΐδα, Μυτιλήνη, Μεγαλόπολη).

­       Όλοι οι αναλυτές του δικτύου θα είναι πιστοποιημένοι με ευρωπαϊκά πρότυπα (ΕΝ)

 

Πέραν όμως της κάλυψης των υποχρεώσεών μας σχετικά με την ισχύουσα νομοθεσία το έργο θα συμβάλει αποτελεσματικά στην πληρέστερη αποτύπωση, μέσω μετρήσεων, της ποιότητας του περιβάλλοντα αέρα με σκοπό τη διατήρησή της, όπου αυτή είναι καλή και τη βελτίωσή της όπου δεν είναι με τη λήψη κατάλληλων μέτρων.

 

3) Τέλος, η δημοπράτηση του έργου «Επικαιροποίηση της χαρτογραφικής απεικόνισης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης μέσω της καταγραφής ατμοσφαιρικών εκπομπών των πηγών και ανάπτυξης κατάλληλου υπολογιστικού εργαλείου» έγινε την εβδομάδα που μας πέρασε και βρίσκεται σε φάση αξιολόγησης των προσφορών των υποψηφίων αναδόχων. Η διάρκεια του έργου είναι 2 έτη και ο προϋπολογισμός του 1.5 εκ. €.

Το έργο αυτό έχει ως στόχο τη δημιουργία συστήματος χαρτογραφικής αποτύπωσης της ρύπανσης, καλύπτοντας τις απαιτήσεις που θέτει η Οδηγία 2008/50/ΕΚ. Συγκεκριμένα, με την υλοποίηση του έργου θα πραγματοποιηθεί απογραφή των εκπομπών όλων των ρύπων από κάθε δραστηριότητα, για τους οποίους έχουν θεσμοθετηθεί οριακές τιμές ή τιμές στόχοι και στη συνέχεια θα εκτιμηθούν και θα αποτυπωθούν χαρτογραφικά τα επίπεδα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης για το σύνολο της χώρας. Με τη χαρτογράφηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε επίπεδο χώρας, θα είναι δυνατός ο προσδιορισμός των περιοχών που παρουσιάζουν υψηλά επίπεδα ρύπανσης, πάνω από τις θεσμοθετημένες οριακές τιμές, έτσι ώστε να σχεδιάζονται αντιρρυπαντικά προγράμματα γι αυτές για την προστασία της υγείας του πληθυσμού.

 

Ταυτόχρονα, θα διενεργηθούν εκστρατείες ενδεικτικών μετρήσεων (σε σημεία συμπληρωματικά ως προς τους υπάρχοντες σταθμούς του Δικτύου) προσδιορισμού συγκεντρώσεων αιωρούμενων σωματιδίων και χημικές αναλύσεις προσδιορισμού ιόντων, μετάλλων και βενζοαπυρενίου σε όλη τη χώρα. Μέσω αυτών των μετρήσεων θα εκτιμηθεί η συμβολή των φυσικών πηγών (σκόνη από απομακρυσμένες περιοχές, όπως Σαχάρα, θαλάσσιο αλάτι, επαναιώρηση από το έδαφος) στις συγκεντρώσεις των αιωρούμενων σωματιδίων, για τις οποίες δεν μπορούν να υπάρξουν μέτρα αντιμετώπισής τους.

 

 

Κυρίες και κύριοι Βουλευτές,

γίνεται αντιληπτό ότι με την ολοκλήρωση των έργων που σας ανέφερα, θα έχουμε όλα τα απαραίτητα εργαλεία για την αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Μέχρι τότε, με ότι μέσο διαθέτουμε, θα είμαστε σε εγρήγορση λαμβάνοντας κάθε μέτρο που μπορούμε να λάβουμε για την διασφάλιση της ποιότητας του ατμοσφαιρικού περιβάλλοντος και της υγείας του πληθυσμού.»

ΥΠΕΚΑ

31/01/13 

--

-

ΣΧΕΤΙΚΑ:

• ΥΠΕΚΑ: Υπηρεσιακή Σύσκεψη στο ΥΠΕΚΑ για την Ατμοσφαιρι​κή Επιβάρυνση από Αιωρούμενα Σωματίδια

• Ενημέρωση των πολιτών για τα αιωρούμενα σωματίδια στην ατμόσφαιρα​, λόγω καύσης ξυλείας

• Αντλίες Θερμότητας: Ποιες Δικαιούνται Επιδότησης

• ΥπΑνΥπ: Έλεγχοι σε επιχειρήσεις πώλησης καυσόξυλων και συσκευών εναλλακτικής θέρμανσης

• ΥΠΕΚΑ: Πληροφορίε​ς σχετικά με τα κατασχεθέν​τα καυσόξυλα του έτους 2012/ Διάθεση των κατασχεμένων λαθραία υλοτομημένων ξύλων