Περιβαλλοντικές... παρενέργειες

ΤΟΥ ΛΕΩΝΙΔΑ ΛΙΑΜΗ

Με ποιοτική υποβάθμιση κινδυνεύει ενόψει του επερχόμενου Χειμώνα, η ατμόσφαιρα και το περιβάλλον στα μεγάλα αστικά κέντρα της επικράτειας, αλλά και σε πολλές περιοχές της ηπειρωτικής χώρας, κυρίως κοντά στα σύνορα και σε υψόμετρο, λόγω των επιπτώσεων της κρίσης, που συνεχίζει να πλήττει την ελληνική κοινωνία για πέμπτη συνεχόμενη χρονιά φέτος.
Η καινούρια απειλή που προβάλλει στον ορίζοντα, «πυροδοτείται» από την επικείμενη εφαρμογή, από τα μέσα Οκτωβρίου και μετά, της κυβερνητικής απόφασης για την εξίσωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης του πετρελαίου θέρμανσης με το 80% του ισχύοντος φόρου στο πετρέλαιο κίνησης.
Κάτι που αναμένεται να οδηγήσει την τιμή προμήθειας του συγκεκριμένου καυσίμου στα επίπεδα του περίπου 1,40 ευρώ ανά λίτρο, βάζοντας «φωτιά» στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς, οι οποίοι είναι ήδη δραστικά «κουτσουρεμένοι», για όσους συνεχίζουν να εργάζονται, από την υψηλή φορολόγηση και τις πάσης φύσεως περικοπές που έχουν επιβληθεί στα εισοδήματα.
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, τα νοικοκυριά με γεωμετρική πρόοδο στρέφονται σε εναλλακτικές λύσεις με φθηνότερο κόστος, για την κάλυψη των αναγκών τους σε θέρμανση και στην πρώτη γραμμή, μεταξύ των διαθέσιμων επιλογών, τείνουν να βρεθούν τα καυσόξυλα και η χρήση τζακιών και ξυλόσομπων, που «ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια» μέσα στα διαμερίσματα και στις στέγες των πολυκατοικιών. Ενδεικτικό της τάσης που παρατηρείται να διαμορφώνεται είναι το γεγονός ότι την περίοδο που διανύουμε καταγράφεται στην αγορά σημαντική αύξηση της ζήτησης για καυσόξυλα, η οποία φθάνει έως και στο 100%, έναντι της περυσινής περιόδου και η οποία εν πολλοίς καλύπτεται από εισαγωγές ξύλων από τη Βουλγαρία.

«Η τεράστια ζήτηση μας φέρνει σε δύσκολη θέση και αυτό γιατί δεν μπορούμε να εξυπηρετήσουμε τον κόσμο. Το ενδιαφέρον, ιδίως από τις πόλεις, μεγαλώνει, καθώς οι ένοικοι των πολυκατοικιών δεν συμφωνούν για το πετρέλαιο και ολοένα και περισσότεροι αγοράζουν σόμπες ή κατασκευάζουν τζάκια», σημείωνε στις αρχές της εβδομάδας με δηλώσεις του ο πρόεδρος του Σωματείου Ξυλεμπόρων νομού Δράμας κ. Μιχάλης Ισαακίδης, προειδοποιώντας για το ενδεχόμενο έλλειψης καυσόξυλων κατά τη διάρκεια του Χειμώνα, αλλά και μεγάλης αύξησης στην τιμή της διάθεσής τους προς το καταναλωτικό κοινό.
Επίπεδα τιμών
Σε ό,τι αφορά τα επίπεδα των τιμών, αυτά διαφοροποιούνται ανά περιοχή. Έτσι, στη Δράμα, οι τιμές κυμαίνονται στη ζώνη των 100 ευρώ ανά τόνο και δεν παρατηρείται κάποια αύξηση σε σχέση με τα περυσινά δεδομένα, ενώ αντίθετα στη Θεσσαλονίκη, η τιμή φθάνει τα 140 ευρώ ανά τόνο και στη Λάρισα στα 150 ευρώ τον τόνο. Για αύξηση των τιμών σε σχέση με πέρυσι κατά 10% έκανε λόγο ο διευθυντής Δασών της Φλώρινας Σ. Γρούιος, σημειώνοντας πως οι τιμές στην περιοχή κυμαίνονται μεταξύ 85 και 110 ευρώ ανά τόνο.

Το οικονομικό όφελος που προκύπτει, ωστόσο, είναι η μία όψη του νομίσματος, διότι η επίτευξή του, από την άλλη, έχει περιβαλλοντικές... παρενέργειες. Στην περίπτωση των αστικών κέντρων, για παράδειγμα, το τίμημα είναι βαρύ για την ατμόσφαιρα κι αυτό αποδείχθηκε περίτρανα στον ουρανό της Θεσσαλονίκης, πριν από περίπου ένα έτος. Ήταν Νοέμβριος του 2011 όταν παρατηρήθηκε ένα ιστορικά σημαντικό επεισόδιο ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην πόλη, καθώς επί επτά ημέρες τα επίπεδα των μέσων ημερήσιων συγκεντρώσεων αιωρουμένων σωματιδίων στον αέρα του πολεοδομικού συγκροτήματος, ξεπέρασαν το όριο λήψης έκτακτων μέτρων.
«Η Θεσσαλονίκη είναι πυκνοκατοικημένη και γι' αυτό τον λόγο είναι ακατάλληλη για τη χρήση τζακιών», εξηγούσε στα μέσα του Καλοκαιριού ο προϊστάμενος του τμήματος Περιβάλλοντος του δήμου Θεσσαλονίκης Μάξιμος Πετρακάκης, κατά την παρουσίαση ευρημάτων επιστημονικής έρευνας για τη μέτρηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στον αέρα της συμπρωτεύουσα. Ο καθηγητής, πάντως, αν και δεν απέδιδε το φαινόμενο αποκλειστικά στην καύση ξύλων (ιδιαίτερη μνεία έκανε, επίσης, και στη νοθεία των καυσίμων κίνησης των οχημάτων), ξεκαθάριζε πως ένα παραδοσιακό τζάκι εκλύει 30 φορές περισσότερα μικροσωματίδια από ό,τι ένας λέβητας κεντρικής θέρμανσης που χρησιμοποιεί ως καύσιμο το πετρέλαιο.

Παράνομη υλοτομία
«Εξαιτίας της κρίσης υπάρχει στροφή των καταναλωτών στα ξύλα, καθώς είναι πιο φθηνά. Ωστόσο, το πιο επικίνδυνο είναι ότι ο κόσμος, προκειμένου να ζεσταθεί, καίει ακόμα και βαμμένα ξύλα και νοβοπάν, τα οποία είναι γεμάτα χημικά» είχε τονίσει, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για μια πιθανή ακύρωση των θετικών βημάτων που έχουν συντελεστεί τις προηγούμενες δεκαετίες στο θέμα της περιβαλλοντικής προστασίας, μέσα από δράσεις όπως η απόσυρση των παλαιών οχημάτων, αλλά και η διείσδυση του φυσικού αερίου ως καυσίμου για θέρμανση. Ο άλλος περιβαλλοντικός κίνδυνος, που ελλοχεύει από την αυξανόμενη προτίμηση των καταναλωτών προς τα καυσόξυλα για θέρμανση, σχετίζεται με τη διόγκωση των κρουσμάτων της παράνομης υλοτόμησης, που έχει αρχίσει να «καλπάζει».

«Η παράνομη υλοτομία μαστίζει ιδιαίτερα τόπους που διαθέτουν πολλά δάση αλλά και τις διασυνοριακές περιοχές», αναφέρεται χαρακτηριστικά από επαγγελματίες του κλάδου, οι οποίοι μιλώντας ειδικά για την περίπτωση των Πρεσπών, αποκαλύπτουν πως Αλβανοί πολίτες από χωριά της μεθορίου, εισέρχονται στα δάση δρυός του νομού Φλώρινας και κόβουν ξύλα τα οποία μεταφέρουν πίσω στη χώρα τους.
Ανάλογη είναι η εικόνα και στον γειτονικό νομό Καστοριάς, στα ακριτικά χωριά του οποίου παρατηρούνται λαθροϋλοτομήσεις από Αλβανούς. Σε μία προσπάθεια εκτίμησης του ρυθμού αύξησης των παρανομιών, ο δασολόγος του δασαρχείου της Αρναίας Χαλκιδικής κ. Αναστάσιος Αγαλής δήλωνε προ ημερών πως ενδεχομένως να έχουν διπλασιαστεί φέτος, ενώ από την πλευρά της η αναπληρωτής δασάρχης Θεσσαλονίκης, Ελένη Αγγελίδου, σημείωνε ότι ενώ μέχρι πριν από λίγα χρόνια γίνονταν πέντε - έξι μηνύσεις το χρόνο για τέτοιες παρανομίες, το πρώτο τρίμηνο του 2012 καταγράφηκαν ήδη 15 ανάλογες περιπτώσεις.

• Η εξίσωση με το 80% του ειδικού φόρου κατανάλωσης του πετρελαίου θέρμανσης με το πετρέλαιο κίνησης «πυροδότησε» τη ζήτηση στην αγορά καυσόξυλων
• Στο επίπεδο του 1,4 ευρώ ανά λίτρο, αναμένεται να οδηγηθεί η τιμή του πετρελαίου θέρμανσης, βάζοντας «φωτιά» στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς
• Για αύξηση των τιμών 10% σε σχέση με πέρυσι έκανε λόγο ο διευθυντής Δασών της Φλώρινας Σ. Γρούιος, σημειώνοντας πως οι τιμές στην περιοχή κυμαίνονται μεταξύ 85 και 110 ευρώ ανά τόνο.

ΗΜΕΡΗΣΙΑ
"Η" 8/9 
-

• Βουλγαρία: Αφανίζουν τα δάση με κυβερνητική εντολή

• Τα δάση των Βαλκανίων πληρώνουν την έλλειψη ενέργειας