Το νερό καταπίνει τις ακτές

Το νερό στη φύση μετασχηματίζεται, ταξιδεύει συνεχώς και ανακυκλώνεται. Ομως, η μαγευτική αυτή υδάτινη διαδρομή που «έχτισε» τον υπέροχο «γαλάζιο πλανήτη» (οι ωκεανοί καταλαμβάνουν παραπάνω από το 70% της επιφάνειας της γης, ενώ το 95,5% του γήινου νερού είναι θαλασσινό) κινδυνεύει να μην μπορεί πια να αποκαταστήσει τις γνώριμες ισορροπίες, να μην μπορεί να αναπτύξει τη ζωή μέσα από την ανακύκλησή του.

Συμβαίνει το εξής ανησυχητικό. Ενώ οι δραστηριότητες στα παράλια και ο παράκτιος πληθυσμός αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο, η παραθαλάσσια ζώνη όλο και φθίνει...

Αυτή τη στιγμή το νερό λίγο λίγο «καταπίνει» θέρετρα, βιομηχανίες, οικισμούς - 132.000 τετραγωνικά χλμ. παράκτιας γης σε μήκος 20.000 χλμ. σε όλη την Ευρώπη, αξίας 1 τρισ. ευρώ, εξαφανίζονται κάτω από το νερό επηρεάζοντας τη ζωή 70 εκατ. Ευρωπαίων. Στη χώρα μας απειλούνται από τη θάλασσα περισσότερα από 5.100 χιλιόμετρα ακτών... Από το 1960 έως σήμερα οι μεσογειακές χώρες έχασαν τα 3/4 των αμμουδερών παραλιών τους και 10 εκατ. στρέμματα παράκτιας έκτασης. Αιτίες; Ανοδος της στάθμης της θάλασσας, παράκτια δόμηση, παραλιακοί δρόμοι, ακατάσχετη λατόμευση υλικών για οικοδομές (100 εκατ. τόνοι άμμου απομακρύνονται από τις όχθες των ευρωπαϊκών ποταμών για τις ανάγκες των κατασκευών και δεν φτάνουν ποτέ στις ακτές), φράγματα, μεγάλα τεχνικά και ακατάλληλα λιμενικά έργα, κατακόρυφα τοιχία στην ακτή κ.ά.

Και να ήταν μόνο η διάβρωση... Στα πελάγη καταλήγει ό,τι απόβλητο απορρέει από τη βιομηχανία, ό,τι καταστροφικό για τη ζώσα ύλη και τις μεταβολικές της λειτουργίες πετιέται στην ξηρά. Στη Μεσόγειο καταλήγουν 10 δισ. τόνοι βιομηχανικών και αστικών λυμάτων ετησίως. Στις παραθαλάσσιες περιοχές είναι πλέον συγκεντρωμένη η ζωή μας. Σε μια ζώνη 50 χλμ. από το κύμα φιλοξενείται το 85% του ελληνικού πληθυσμού, το 60% της βιομηχανικής δραστηριότητας, το 90% του τουρισμού, μεγάλο μέρος της γεωργίας, το σύνολο της αλιείας και των ιχθυοκαλλιεργειών. Ευρύτερα, στις παράκτιες περιοχές της Μεσογείου συγκεντρώνονται 150 εκατ. άνθρωποι.

Σ’ αυτούς, κάθε καλοκαίρι προστίθενται άλλα 220 εκατ. τουρίστες (που το 2020 θα γίνουν 350 εκατ.). Οι τουριστικές εγκαταστάσεις στη Μεσόγειο καταλαμβάνουν χώρο ίσο με μια ζώνη πλάτους 300 μ. και μήκους όσο η ελληνική ακτογραμμή - 17.000 χλμ. Ως το 2020, εκτιμούν οι εμπειρογνώμονες του «Γαλάζιου Προγράμματος» του ΟΗΕ, σ’ αυτήν θα έχουν προστεθεί άλλα 4.000 χλμ. ακτών και 15 εκατ. στρέμματα αγροτικής γης.

Το μόνο που θα βλέπει κανείς στις μεσογειακές παραλίες -προειδοποιεί ο ΟΗΕ- θα είναι τσιμέντο, μποτιλιαρισμένα αυτοκίνητα, βουνά σκουπιδιών και βρώμικες θάλασσες. Καθώς αυτές για τις μεσογειακές χώρες είναι σημαντικότατος οικονομικός πόρος, θα έπρεπε τα αρμόδια ευρωπαϊκά όργανα να απαιτήσουν, εδώ και τώρα, ένα μέρος από την υπερσυγκεντρωμένη στην κρίση χρέους προσοχή και να δράσουν...

Τασουλα Καραϊσκακη

kathimerini.gr