Monday, July 02, 2012

Ένας... Αμαζόνιος στον Νέστο

Του Αλέξανδρου Κόντη
Πριν από 2.500 χρόνια, τα... λιοντάρια και οι βίσονες που έβρισκαν καταφύγιο στην οργιώδη του βλάστηση αναχαίτισαν την προέλαση των στρατευμάτων του Ξέρξη. Σήμερα, δασολόγοι και ερευνητικά ινστιτούτα μάχονται με παρόμοια αποφασιστικότητα για να προστατεύσουν το θρυλικό Μέγα Δάσος -ή Κοτζά Ορμάν, όπως ήταν η τουρκική του ονομασία- που, παρά την ισοπεδωτική συρρίκνωσή του, παραμένει μία από τις σημαντικότερες δασικές περιοχές του ελληνικού περιβάλλοντος...


Εμφανή έχουν αρχίσει να γίνονται τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης του παραποτάμιου δάσους του Νέστου, τρία χρόνια μετά την οργανωμένη προσπάθεια αναδάσωσης του πλουσιότερου δασικού οικοσυστήματος της χώρας μας, το οποίο βλέπει την έκτασή του να μεγαλώνει για πρώτη φορά, έπειτα από έναν ολόκληρο αιώνα υποβάθμισης. Το Μέγα Δάσος είναι με διαφορά η περισσότερο αλλοιωμένη φυσική περιοχή του ελλαδικού χώρου. Από τα 120.000 στρέμματα, το 1920, σήμερα έχουν απομείνει μόλις 4.500, δηλαδή λιγότερο από το 4% του αρχικού δασικού όγκου. Παρ’ όλα αυτά, το δάσος που εκτείνεται κατά μήκος του Νέστου έχει κατορθώσει να διατηρήσει την ασύγκριτη περιβαλλοντική του αξία, καθώς εξακολουθεί να αποτελεί τόπο αναπαραγωγής για 150 διαφορετικά είδη πτηνών και 13 σπάνια και απειλούμενα θηλαστικά, μεταξύ των οποίων βίδρες, τσακάλια, νυφίτσες, ακόμη και... αγριόγατες.


«Αδιαπέραστο»


Από το 2005, το δασαρχείο της Καβάλας, σε συνεργασία με το Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων και Υγροτόπων (ΕΚΒΥ), προχώρησε στην αναδάσωση μιας περιοχής 2.800 στρεμμάτων, με είδη δένδρων όμοια με εκείνα που κυριαρχούσαν στο Μέγα Δάσος κατά την αρχαιότητα, όπως ο φράξος, η φτελιά, η δρυς, αλλά και το δένδρο της μελίας, το οποίο αποτελούσε την πρώτη ύλη για την κατασκευή του αρχαιοελληνικού δόρατος, καθώς έχει εξαιρετικά σκληρό αλλά εύκαμπτο ξύλο. «Η αναδάσωση ολοκληρώθηκε το 2009 και σήμερα έχουμε κάποια πρώτα αποτελέσματα, καθώς ένα μικρό έστω μέρος από το Μέγα Δάσος έχει αρχίσει να αποκτά χαρακτηριστικά όμοια με αυτά που είχε πριν από χιλιετίες», δηλώνει ο Πέτρος Κακούρος, δασολόγος από το ΕΚΒΥ.


«Το Μέγα Δάσος παραμένει άγνωστο στο ευρύ κοινό, αλλά και ανεξερεύνητο από τους επιστήμονες, καθώς είναι πολύ δύσκολα προσβάσιμο. Στο κομμάτι που έχει διασωθεί, η βλάστηση παραμένει ιδιαίτερα πυκνή, όπως στην αρχαιότητα, γεγονός που το καθιστά αδιαπέραστο, σαν ζούγκλα», δηλώνει ο Θεόδωρος Μπερμπερίδης, από τον Φορέα Διαχείρισης Νέστου, ο οποίος συνδέει τη σταδιακή συρρίκνωση του δάσους με τη λανθασμένη αντίληψη περί αγροτικής ανάπτυξης που επικρατούσε τις προηγούμενες δεκαετίες.


«Η πρώτη μεγάλη μείωση του δάσους έγινε κατά τη Μικρασιατική Καταστροφή, όταν περίπου 50.000 στρέμματα αποψιλώθηκαν για να μετατραπούν σε καλλιέργειες για τους πρόσφυγες. Λανθασμένη, ωστόσο, ήταν και η μαζική φύτευση της περιοχής με λεύκες για την παραγωγή χαρτιού, τις δεκαετίες του 1950 και του 1960. Αποδείχθηκε ότι το έδαφος δεν μπορούσε να υποστηρίξει εύρωστες καλλιέργειες με χαρτοπαραγωγικά δένδρα», τονίζει ο δασολόγος Π. Κακούρος, ενώ ο εκπρόσωπος του Φορέα Διαχείρισης επισημαίνει πως ο πλούσιος οικότοπος της αρχαιότητας αποτελεί πλέον οριστικό παρελθόν, λόγω των εργασιών που έχουν γίνει στον Νέστο. «Το 1954 έγιναν έργα ευθυγράμμισης στον ποταμό. Ετσι, το Δέλτα του Νέστου, το οποίο έδινε ζωή στο Μέγα Δάσος, περιορίστηκε περίπου στο 10% της αρχικής του έκτασης», αναφέρει ο Θ. Μπερμπερίδης. 
real gr

No comments:

Post a Comment

Only News

Blog Widget by LinkWithin