Ορατός ο Κίνδυνος για το 75% των Κατοίκων της Ευρώπης

  Του Κοσμά Ζακυνθινού

Τον κώδωνα του κινδύνου για την ασφάλεια του 75% των κατοίκων της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ζουν σε πόλεις και μεγάλα αστικά κέντρα, κρούει μια νέα έρευνα που διεξήχθη από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος.

Σύμφωνα με τη μελέτη που φέρει τον τίτλο «Αστική προσαρμογή στην αλλαγή του κλίματος της Ευρώπης» οι χώρες-μέλη της Ε.Ε. πρέπει να «οχυρωθούν» άμεσα ενάντια στην κλιματική αλλαγή, προειδοποιώντας παράλληλα πως οι όποιες καθυστερήσεις προσαρμογής θα έχουν μεγάλο κόστος σε μακροπρόθεσμη βάση.

Τα στοιχεία που παρουσιάζονται στην έρευνα του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος, επιβεβαιώνουν τις διακυμάνσεις στη μέση θερμοκρασία των πόλεων, τις μεταβολές στη συχνότητα των βροχοπτώσεων και την αλλαγή στη στάθμη της θάλασσας, υπογραμμίζοντας ωστόσο πως οι επιπτώσεις δεν είναι ομοιογενείς σε όλη την ήπειρο.

Η συγκεκριμένη έκθεση αποτελεί την πρώτη πανευρωπαϊκή αξιολόγηση των αστικών περιοχών που «κινδυνεύουν» απ' την κλιματική αλλαγή και όπως υποστηρίζει, η ξεχωριστή σχεδίαση και σύνθεση των αστικών περιοχών σε σύγκριση με τις αγροτικές περιοχές μεταβάλλει τις επιπτώσεις και τις προκλήσεις ανά γεωγραφικά διαμερίσματα της Ευρώπης. Για παράδειγμα, πολλές από τις τεχνητές λίμνες και επιφάνειες με χαμηλή βλάστηση κινδυνεύουν από τους αυξανόμενους καύσωνες των πόλεων, που έχουν ως αποτέλεσμα την περιφερειακή αύξηση της θερμοκρασίας και στις γύρω περιοχές.

Ενταση των φαινόμενων
«Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι που ζουν στις πόλεις, μπορεί να γίνουν εξαιρετικά ευάλωτοι, λόγω των ακραίων καιρικών φαινομένων που επιδεινώνονται εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής», όπως υποστηρίζει η διευθύντρια του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος, Jacqueline McGlade, υπογραμμίζοντας: «Ήδη αρκετές πόλεις αντιμετωπίζουν σήμερα τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, όπως η λειψυδρία, οι πλημμύρες και τα κύματα καύσωνα.

Φαινόμενα που αναμένεται να κάνουν πιο συχνά και έντονα την εμφάνιση τους απ' όσο έχουμε σήμερα συνηθίσει. Οι πόλεις χρειάζεται να αρχίσουν να επενδύουν σε μέτρα προσαρμογής, μέσω νέων ιδεών και βέλτιστων πρακτικών απ' όλον τον κόσμο. Όσο οι πολιτικοί ηγέτες διατηρούν στάση αναμονής, αυξάνεται ο κίνδυνος και η προσαρμογή θα είναι σημαντικά πολυδάπανη για τους πολίτες και την οικονομία».

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της περίπτωσης αποτέλεσαν οι ακραίες βροχοπτώσεις που σημειώθηκαν στην Κοπεγχάγη το 2011. Τότε το κέντρο της πόλης πλημμύρισε, όταν σε διάρκεια δύο περίπου ωρών έπεσαν 150 χιλιοστά βροχής, στις 2 Ιουλίου του 2011. Μόνο για την ασφαλιστική αποζημίωση κάλυψης των ζημιών εκτιμάται ότι δαπανήθηκαν περί τα 650 με 700 εκατ. ευρώ. Ενώ η συχνότητα των ακραίων εκδηλώσεων αναμένεται να αυξηθεί στο μέλλον, λόγω της κλιματικής αλλαγής.

Σύμφωνα με στοιχεία της έκθεσης, περίπου το ένα πέμπτο των ευρωπαϊκών πόλεων, με πληθυσμό άνω των 100.000 κατοίκων, είναι σημαντικά ευάλωτες στις πλημμύρες των ποταμών. Την ίδια στιγμή, περισσότερες από τις μισές πόλεις της Ευρώπης έχουν μικρό ποσοστό κάλυψης με βλάστηση, η οποία μπορεί να επιδεινωθεί από τα έντονα κύματα καύσωνα.

Παράδειγμα της προσαρμογής
Η έκθεση παρέχει γενικές συμβουλές για την προσαρμογή των πόλεων στην κλιματική αλλαγή και παραδείγματα βέλτιστων πρακτικών:

• Η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή πρέπει να είναι ευέλικτη, εμπεριέχοντας το άγνωστο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτού αποτελεί το φράγμα του Τάμεση, το οποίο προστατεύει το Λονδίνο από την άνοδο της θαλάσσιας στάθμης. Το ύψος του φράγματος μπορεί να ρυθμιστεί για να αντιμετωπίσει σε διαφορετικά επίπεδα τους κινδύνους της κλιματικής αλλαγής.
• Η προσαρμογή θα πρέπει να γίνει με βασικό γνώμονα τη φύση και όχι ενάντιά της. Η ολλανδική κυβέρνηση εκτιμά πως η κλιματική αλλαγή απαιτεί αλλαγή στη διαχείριση των υδάτων της, κατασκευάζοντας για παράδειγμα φράγματα κατακράτησης νερού και περισσότερους αποθηκευτικούς χώρους.
• Στην πόλη της Oostend του Βελγίου, μια νέα παραλία έχει δημιουργηθεί για να συμβάλει στην προστασία της πόλης από καταιγίδες και παράκτιες πλημμύρες.
• Πολλά από τα μέτρα προσαρμογής μπορούν να κάνουν τις πόλεις περισσότερο ευχάριστες για διαβίωση. Η Μάλμο στη Σουηδία διαχειρίζεται τις ροές όμβριων υδάτων, ενώ πράσινες στέγες και ανοιχτά κανάλια νερού οδηγούν το βρόχινο νερό σε σημεία συλλογής, που αποτελούν προσωρινή δεξαμενή.
• Στην πόλη Lodz, της Πολωνίας, έχει αποκατασταθεί η περιοχή του ποταμού με χώρους πρασίνου και έργα για τη μείωση του κινδύνου πλημμύρων - βελτιώνοντας ταυτόχρονα την ποιότητα ζωής των κατοίκων.
• Οι άνθρωποι πρέπει να αλλάξουν συμπεριφορά, προκειμένου να προσαρμοστούν. Μετά τη λειψυδρία στη δεκαετία του 1990, η πόλη Σαραγόσα στην Ισπανία κατάφερε να δημιουργήσει μια νέα «κουλτούρα εξοικονόμησης νερού». Μέσα σε 15 χρόνια η επιτυχημένη εκστρατεία σε πολίτες και επιχειρήσεις βοήθησε στην περικοπή της κατανάλωσης νερού κατά περίπου 30%, παρά την αύξηση του πληθυσμού κατά 12%.
• Πολλά μέτρα δεν πρέπει να είναι τεράστια σε κλίμακα ή σε κόστος για να είναι αποτελεσματικά, αρκεί να ενσωματωθούν σε έναν σωστό σχεδιασμό.

(από την εφημερίδα "Ημερησία")

energia.gr