«Ακόμη κι αν Προχωρήσουμε σε ΑΟΖ Μεταξύ μας θα Καταλήξουμε να Έχουμε Γκρίζες Ζώνες», Λέει ο Κύπριος Υπουργός Ευρωπαϊκών Θεμάτων

Η οριοθέτηση ΑΟΖ στα «ευαίσθητα» νερά της Νοτιοανατολικής Μεσογείου υπαγορεύει όχι μόνον συμφωνία μεταξύ Ελλάδος-Κύπρου, αλλά και την εμπλοκή της Τουρκίας. Αυτό προκύπτει από τις δηλώσεις του υφυπουργού Προεδρίας για ευρωπαϊκά θέματα της Κύπρου Ανδρέα Μαυρογιάννη.
Μιλώντας στο ενεργειακό συνέδριο, που διοργάνωσαν στο Ηράκλειο της Κρήτης, το προηγούμενο Σάββατο, τα Γραφεία Ενημέρωσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Αθήνα και τη Λευκωσία, ο κ. Μαυρογιάννης υπήρξε σαφής. «Ακόμη κι αν προχωρήσουμε σε ΑΟΖ μεταξύ μας θα καταλήξουμε να έχουμε γκρίζες ζώνες».

Ο κ. Μαυρογιάννης επισήμανε την ανάγκη η Ελλάδα και η Κύπρος «να προχωρήσουμε προς την κατεύθυνση αυτή, με βάση το Διεθνές Δίκαιο και τη διεθνή εμπειρία». Ο ίδιος, πάντως, εξέφρασε την άποψη ότι υπάρχουν και έξυπνες λύσεις για την έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στην ευρύτερη περιοχή. Μία από αυτές θα μπορούσε να είναι η ανάθεση ερευνών σε διεθνείς εταιρίες κύρους, προκειμένου να ξεπερασθούν τέτοιου είδους ζητήματα.

Η Κύπρος προχωρά στο β’ γύρο αδειοδοτήσεων με ιδιαίτερη προσοχή και σύνεση, προκειμένου να μην αναδειχθούν ζητήματα οριοθέτησης στην περιοχή που ορίζεται δυτικά της Μεγαλονήσου και ανατολικά της Ελλάδος.

«Στο β’ κύκλο αδειοδοτήσεων μπορεί τα πράγματα να δυσκολέψουν κάπως, όταν θα γίνει εξερεύνηση σε μία περιοχή που ίσως να είναι πιο ευαίσθητη, δυτικά της Κύπρου, σε μια περιοχή ανάμεσα στην Κύπρο, την Κρήτη, τη Ρόδο, το Καστελόριζο, την Τουρκία», υπογράμμισε ο κ. Μαυρογιάννης. «Εκεί κάπου υπάρχουν κάποια σημεία που πρέπει να είμαστε εξόχως προσεχτικοί, γιατί κινδυνεύουμε, αν δεν είμαστε προσεχτικοί, κάποιοι να θεωρήσουν ότι εκεί υπάρχει ένα θέμα ουσιαστικά ανάγκης οριοθέτησης και αν κάποιοι θεωρήσουν ότι υπάρχει σωστά ένα θέμα οριοθέτησης μπορεί ξαφνικά, επειδή υπάρχουν διάφοροι επιτήδειοι, να πουν ότι υπάρχει ένα γενικότερο θέμα οριοθέτησης και να κινδυνεύσουμε να μην μπορούμε να επιτύχουμε τους στόχους μας».

Από τα μέχρι σήμερα στοιχεία φαίνεται ότι με βάση το ενδιαφέρον που έχει επιδειχθεί από ξένες εταιρίες δεν θα δοθούν άδειες για έρευνες σε όλα τα οικόπεδα που δόθηκαν στη δημοσιότητα. Από τα αρχικά 13 τεμάχια τελικά προσφορές κατατέθηκαν για 9 από αυτά.

Εναλλακτική για νότιο διάδρομο

Η Κύπρος με την Ελλάδα, σε συνεργασία με το Ισραήλ, προσφέρουν μια τρίτη εναλλακτική προοπτική για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης, επισήμανε ο κ. Μαυρογιάννης. Προοπτική την οποία χαρακτήρισε ασφαλή, γιατί προέρχεται από κράτη που εγγυώνται τις δεσμεύσεις τους για μια νέα εκδοχή του νοτίου διαδρόμου μεταφοράς φυσικού αερίου προς τις ευρωπαϊκές αγορές.
«Ένας τέτοιος διάδρομος είναι εξόχως σημαντικός για την Ευρώπη. Εξού κι η λυσσαλέα αντίδραση της Τουρκίας», υπογράμμισε ο κ. Μαυρογιάννης. «Της χαλάμε τον προγραμματισμό της να αναδειχθεί απαράκαμπτος εταίρος της Ε.Ε. Αν ήταν δυνατόν να βυθίσουν την Κύπρο, θα την βύθιζαν». Ο υφυπουργός τόνισε την ανάγκη η διάσταση αυτή να καταστεί σαφής σε όλους τους εταίρους της Ε.Ε. και επανέλαβε για άλλη μία φορά ότι οι ενέργειες της Κύπρου καθορίζονται με βάση το Διεθνές Δίκαιο. «Γι αυτό και οι σύμμαχοι της Τουρκίας δεν βρήκαν καμία δικαιολογία για τις αντιδράσεις της», είπε.

Υποθαλάσσιος αγωγός

Για πρώτη φορά από επίσημα χείλη της Κύπρου αναδεικνύεται η προοπτική κατασκευής υποθαλάσσιου αγωγού για τη μεταφορά φυσικού αερίου από το Ισραήλ και την Κύπρο, μέσω της Ελλάδος, προς την Ευρώπη.

«Η μικτή λύση είναι δεδομένη», τόνισε ο κ. Μαυρογιάννης, αναφερόμενος και στην κατασκευή αγωγού και τερματικών σταθμών υγροποίησης φυσικού αερίου. «Η επιλογή κατασκευής αποκλειστικά και μόνον σταθμών LNG δεν είναι και τόσο πολιτικά αποδεκτή από την Ε.Ε.» επισήμανε ο υφυπουργός. Γιατί, όπως εξήγησε, υπάρχει ο φόβος να έρθει η Κίνα, για παράδειγμα, και να αγοράσει φθηνότερα το φυσικό αέριο.

Η κατασκευή υποθαλάσσιου αγωγού για τη μεταφορά φυσικού αερίου από τα κοιτάσματα του Λεβιάθαν και του οικοπέδου 12, ως την Κρήτη και από κει στην ηπειρωτική Ελλάδα, μέχρι την Ιταλία, με αμφίδρομη διαδρομή, αποτέλεσε το αντικείμενο μελέτης που ολοκλήρωσε η ΔΕΠΑ, σε συνεννόηση με τις εταιρίες που ασχολούνται με την έρευνα και θα ασχοληθούν στη συνέχεια και με την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου μεταξύ Κύπρου και Ισραήλ. Ο διευθυντής Παρακολούθησης Διεθνών Έργων της ΔΕΠΑ Δημήτρης Μανώλης, στην ομιλία του στο συνέδριο, υπογράμμισε ότι πρόκειται για μια εφικτή λύση τεχνικά και οικονομικά συμφέρουσα σε σχέση με τους σταθμούς LNG. Σύμφωνα με τη μελέτη που παρουσίασε, μπορεί να κατασκευασθεί αγωγός 1150 χλμ, με διάμετρο 26 ιντσών και μεταφορική ικανότητα 8 δισ. κ.μ. ετησίως. Ο σχεδιασμός του περιλαμβάνει την Κύπρο ως την Κρήτη και από κει στην Πελοπόννησο ή τη Στερεά Ελλάδα, για να συνδέεται με το σύστημα αγωγών του ITGI, που έχει εξασφαλίσει ήδη τις αναγκαίες αδειοδοτήσεις. Ο κ. Μανώλης παρέθεσε παραδείγματα αγωγών που έχουν κατασκευασθεί σε μεγάλα βάθη, προκειμένου να επιχειρηματολογήσει για τη δυνατότητα κατασκευής και του συγκεκριμένου αγωγού. Ο ίδιος υποστήριξε ότι η εκτιμώμενη τιμή μεταφοράς του φυσικού αερίου προς την Ελλάδα και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη είναι περίπου το 1/3 της τιμής για εξαγωγή αερίου μέσω τερματικού σταθμού υγροποίησης LNG, ενώ υπογράμμισε ότι στα επόμενα χρόνια η ασιατική αγορά LNG θα είναι πολύ ανταγωνιστική, οπότε το όποιο κέρδος από την επιλογή μόνον της συγκεκριμένης λύσης θα ήταν πρόσκαιρο.

Καταλήγοντας, εξέφρασε την άποψη ότι η κατασκευή ενός τέτοιου αγωγού προϋποθέτει καταρχήν πολιτική, ενώ για τη χρηματοδοτική κάλυψη του περιέγραψε ένα μίγμα μετόχων, όπως, παραγωγοί φυσικού αερίου, αγοραστές του προϊόντος και εταιρίες που θα ήθελαν να επενδύσουν σε αυτόν.
Σχολιάζοντας τη μελέτη της ΔΕΠΑ ο κ. Μαυρογιάννης ανέφερε ότι άκουσε με ενδιαφέρον ότι πρόκειται για μια τεχνικά εφικτή λύση, σε συνδυασμό με την προσφορά φθηνότερης τιμής και υπογράμμισε ότι η τελική επιλογή της Κύπρου θα είναι συνάρτηση των ποσοτήτων που θα εξαχθούν από τα κοιτάσματα.

 energia.gr